.png)
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Perspektifinden #Dil ve Kültür
💭 Konuşmacılarımız Neler Aktardı?
Etkinliğin temel odağı, dilin gücünü, toplumsal normları nasıl şekillendirdiğini ve neden kapsayıcı bir dil inşa etmemiz gerektiğini birlikte düşünmekti. Murat Göç, oturum başında dilin sadece iletişim kurduğumuz bir araç değil; aynı zamanda kültürü taşıyan, yeniden üreten ve dönüştüren bir araç olduğunu vurguladı. Bu nedenle dildeki eril kalıplar, cinsiyetçi ve dışlayıcı söylemler yalnızca kelime tercihleri olarak değil, aynı zamanda kuşaklar arasında aktarılan bir kültürel miras ögesi ve politik tutum olarak da karşımıza çıkıyor.
Kelimelerden Söyleme, Söylemden Kültüre
Çimen Günay Erkol, özellikle pankartlarda yer alan sloganlardan veya gündelik sohbetlere, “adam gibi yapmak”, “kadın eli değmiş”, “adamsın” gibi iltifat zannettiğimiz ifadelerin bile cinsiyetlendirilmiş anlamlar taşıdığına vurgu yaptı. Bu ifadelerin, toplumun “güç”, “doğruluk”, “başarı” gibi kavramları eril bir temele oturttuğunu açıkça gösterdiğinin altını çizdi.Aynı zamanda, gerçekleşen sohbette gündelik hayatta farkında olmadan kullandığımız küfür, argo ve öfke ifadelerinin günlük hayatın akışında eril bir dünyayı yeniden ürettiğini vurguladı. Katılımcıların da katkılarıyla, özellikle cinsiyetçi küfürlerin ve öfkemizi kadın bedeni ya da eşcinsel kimlikler üzerinden ifade etmemizin ne kadar içselleştirdiğimiz bir sözlü ifade pratiği olduğunu tartıştık. Bu eril ve ayrımcı dile sporda sahalarında, siyasi tartışmalarda ya da her gün yürüdüğümüz sokaklarda yükselen seslerde sıkça tanıklık etmemiz,, bu kültürün kolektif olarak üretildiğinin ve kamusal alanları eril tahakküm altına alabildiğinin göstergesi.
_JPG.jpg)
Dil, kültürü nasıl dönüştürür?
Tartışmada öne çıkan önemli bir soru vardı: “Neden öfkemizi kadın bedeni üzerinden ifade ediyoruz?” Bu soru cinsiyet eşitliği ve dil eksenindeki tartışmalarda sadece dilin değil, dil aracılığıyla şekillenen kültürün de sorgulanması gerektiğine işaret ediyor. Biliyoruz ki dil, içinde yaşadığımız toplumun aynasıdır ve geleceğe aktarılan toplumsal normlar ile yazılı olan ve olmayan bilgi ürünlerini şekillendiren bir araçtır. Bu yüzden dili dönüştürmeden kültürü dönüştürmek de mümkün değil.Sözlü gelenekler, masallar, edebi eserler bize geçmişin birikimini sunarken; bugün yarattığımız eserler de bu birikimi dönüştürerek geleceğe aktarmamızın bir kullanışlı aracıdır. Bu nedenle cinsiyet eşitliğine dayalı bir anlatı kurmaya odaklanmak, kültürü dönüştürmek ve aktarmak için önem taşıyor. Bu nedenle bir taraftan kapsayıcılıktan taviz vermeyen yeni kelimeler üretirken, bir taraftan da bu kelimeleri nasıl söylediğimizi, hangi tonla, hangi niyetle ve hangi bağlamda kullandığımızı gözden geçirmemiz gerekiyor.
Dili ve Kültürü Dönüştürmek için Neler Yapılabilir?
Etkinliğin sonunda, dili ve kültürü dönüştürmek için atılabilecek adımlar üzerine hep birlikte düşündük. Bu dönüşüm süreciyle ilgili öne çıkan noktalar şunlardı:
-
Dilin hem içeriğini hem de biçimini dönüştürmeye yönelik yeni anlatım biçimlerinin geliştirilmesi önemli.
-
Mevcut eril anlatı kalıplarına alternatifler üretilmeli ve bu alternatiflerin gündelik hayatta yaygınlaşması teşvik edilmeli.
-
Toplumsal değişimi yalnızca bireyler değil, kamu kurumları ve resmi yapılar da kendi dil ve uygulamalarını değiştirerek desteklemeli.
-
Cinsiyet eşitliğini önceleyen, eril dili sorgulayan ve farklı kimlikleri görünür kılan bir söylem inşa edilmeli, yaygınlaştırılmalı.
-
Her birey, dünyada görmek istediği değişimin parçası olmalı; gündelik dil kullanımında eril kalıplardan kaçınarak kapsayıcı bir dil geliştirmeye özen göstermeli.
-
Dil ve kültürün dönüşümü, hızla gerçekleşmesi mümkün olmayan; zamana yayılan yerleşik bir süreç. Bu nedenle sürece odaklanılmalı ve küçük dönüşümleri çoğaltmanın uzun vadeli değişimi mümkün kılacağı unutulmamalı.
.png)
Bir sonraki buluşmamız ne zaman?
Etkinlik serimizin dördüncü buluşması 12 Haziran Perşembe günü yine İstasyonTEDÜ’de gerçekleşecek. Bu buluşmamızda “Medya” alanına toplumsal cinsiyet perspektifinden bakacak ve bu alanı daha kapsayıcı hale getirmenin yollarını tartışacağız Etkinlik serimizin duyurularını ve önceki etkinliklerimizin çıktılarını sosyal medya hesaplarımız üzerinden takip edebilirsiniz.